Σε ποιους απευθύνεται;

Σε επίπεδο πρόληψης συστήνεται άνθρωποι ηλικίας άνω των 60 ετών να παρακολουθούν την απόδοση των νοητικών τους λειτουργιών (μνήμη, προσοχή, προσανατολισμό κλπ.) ανά τακτά χρονικά διαστήματα (κατά μέσο όρο μία φορά το χρόνο) ακόμα και όταν δεν υπάρχουν εμφανείς ενδείξεις διαταραχής της μνήμης. Σε περίπτωση που έχουν παρατηρηθεί αλλαγές, τότε είναι σημαντική η νευροψυχολογική αξιολόγηση ως ένα πρώτο βήμα εκτίμησης της κατάστασης.

Πως γίνεται η αξιολόγηση;

Η εξέταση αποτελείται από προφορικές και γραπτές ασκήσεις, έχει διάρκεια περίπου μία ώρα και γίνεται πρωινές ώρες, κατόπιν ραντεβού. Δεν έχει να κάνει με μέτρηση της ευφυΐας ούτε με αξιολόγηση του μορφωτικού επιπέδου. Μια εβδομάδα μετά την αξιολόγηση δίνεται ειδική αναφορά με τις συγκεντρωτικές διαπιστώσεις. Σε περίπτωση που κρίνεται απαραίτητο, γίνεται παραπομπή σε αρμόδιο γιατρό, νευρολόγο ή ψυχίατρο.

Πως συνδέεται η απώλεια μνήμης με την κατάθλιψη;

Στο πλαίσιο της αξιολόγησης της μνήμης γίνεται και εκτίμηση της υπάρχουσας συναισθηματικής κατάστασης με ειδική εξέταση, μιας και είναι πολύ συχνό φαινόμενο οι δυσκολίες που εμφανίζουν στη μνήμη μεγαλύτεροι σε ηλικία άνθρωποι να οφείλονται σε έντονο άγχος και/ή κατάθλιψη.

Συμμετοχή στις ομάδες συνάντησης «Αφηγήσεις»

Σε επίπεδο προληπτικού ελέγχου η αξιολόγηση μνήμης είναι απαραίτητη για την πρόωρη εκτίμηση τυχόν εκπτώσεων σε νοητικές λειτουργίες. Ως επόμενο βήμα, και για τη διατήρηση και ενίσχυση των νοητικών αλλά και ψυχικών αποθεμάτων, στην ενότητα Ομάδες Συνάντησης «Αφηγήσεις» περιγράφεται αναλυτικά ένα ολιστικό πρόγραμμα, νοητικής ενδυνάμωσης και ψυχοκοινωνικής στήριξης για ανθρώπους ηλικίας άνω των 60 ετών.

Για τη συμμετοχή στις ομάδες συνάντησης η αξιολόγηση μνήμης είναι μια απαραίτητη προκαταρκτική διαδικασία. Αυτό γίνεται ώστε να διαπιστωθούν τυχόν συναισθηματικές και/ή νοητικές δυσκολίες και για την καλύτερη δυνατή ένταξή του ατόμου στην ομάδα.

Συμμετοχή σε ατομικές συνεδρίες

Οι ατομικές συνεδρίες νοητικής ενδυνάμωσης ενδείκνυνται για ανθρώπους με ήπιες νοητικές διαταραχές αλλά και για όσους έχουν διαγνωστεί με νόσο Αλτσχάιμερ ή κάποιον άλλο τύπο άνοιας. Σε αυτή την περίπτωση βγαίνει εξατομικευμένο πλάνο φροντίδας και ενίσχυσης, προσαρμοσμένο σε κάθε ξεχωριστό προφίλ. Πέρα από τις κλασικές γραπτές ασκήσεις, σε περιπτώσεις που πλέον η δυνατότητα ή η διάθεση για γραφή έχουν περιοριστεί, η νοητική αλλά και ψυχική ενδυνάμωση του συμμετέχοντα συνεχίζεται με άλλα μέσα έκφρασης και θεραπείας, όπως μέσω τέχνης, αναμνήσεων, αισθητηριακών ερεθισμάτων κτλ.

Που ωφελεί;

Στο πλαίσιο της πρόληψης για τη νόσο Αλτσχάιμερ και για άλλες συναφείς διαταραχές μερικοί από τους τροποποιήσιμους παράγοντες κινδύνου θεωρούνται η κατάθλιψη και το νοητικό απόθεμα, παράλληλα με τη διατροφή και την καρδιοαγγειακή υγεία. Κατά συνέπεια, στις στρατηγικές πρόληψης περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, οι πρακτικές νοητικής ενδυνάμωσης και η κοινωνική δικτύωση.

Στο πλαίσιο επιβράδυνσης της εξέλιξης της νόσου Αλτσχάιμερ, είτε σε στάδιο ήπιων νοητικών διαταραχών είτε σε πιο προχωρημένη εκδήλωση της νόσου, πλέον αναγνωρίζεται ευρέως ότι οι φαρμακευτικές θεραπείες πρέπει να συνδυάζονται με μη φαρμακευτικές παρεμβάσεις για βελτιστοποίηση του αποτελέσματος. Αυτές οι διαπιστώσεις είναι κοινώς αποδεκτές κι έχουν προκύψει από επιστημονικές μελέτες, καθώς σήμερα η νόσος Αλτσχάιμερ απασχολεί παγκοσμίως πολλούς ερευνητές και άλλους ειδικούς.