Μια ιδέα αρχίζει και υλοποιείται σιγά σιγά… 🌱
Ένα δώρο από τις Τρεις Τελείες τηρώντας σεβαστικά τις απαραίτητες αποστάσεις ασφαλείας!
Η ιδέα πίσω από την δημιουργία των θεραπευτικών καρτών «ΦωτόΔεντρα», για τις οποίες γίνεται λόγος εδώ, είναι εμπνευσμένη από τη Θεραπεία δια των Αναμνήσεων. Όπως πρόσφατα περιέγραψα αναλυτικά στο άρθρο, “Αναπολώντας… Όταν δεν θυμόμαστε μέρες αλλά στιγμές» (https://www.psychologynow.gr/arthra-psyxologias/prosopikotita/mnimi/8814-anapolontas-otan-den-thymomaste-meres-alla-stigmes.html), η Θεραπεία δια των Αναμνήσεων είναι μια μέθοδος η οποία στοχεύει στην ενεργοποίηση όλων των αισθήσεων προς ανάκληση αναμνήσεων με κύριο στόχο την ψυχική ενδυνάμωση καθώς και ενίσχυση της μνήμης. Δυστυχώς «τηρώντας αποστάσεις» δεν μπορούμε εύκολα να εκμεταλλευτούμε όλες τις αισθήσεις, παρ’ όλα αυτά παραμένουν αυτές της όρασης και της ακοής που μας προσφέρουν αρκετές επιλογές. Οι κάρτες στοχεύουν μέσα από εικόνες και σχετικές ερωτήσεις να ενεργοποιήσουν την μακροπρόθεσμη μνήμη με ανάσυρση αναμνήσεων από την παιδική ηλικία, την οικογενειακή και φιλική ζωή, τα εργασιακά χρόνια και γενικά την καθημερινότητα.
Οι κάρτες ονομάστηκαν «ΦωτόΔεντρα» γιατί το δέντρο έχει πολλούς και θετικούς συμβολισμούς για τη ζωή και τον άνθρωπο. Οι ρίζες του συνδέονται με τις αναμνήσεις και το παρελθόν, ενώ η ανθοφορία του με την δημιουργία και την αναγέννηση. Πρόκειται για έναν ζωντανό οργανισμό που διαρκώς εξελίσσεται. Ακόμα, οι κάρτες προτείνονται ως θεραπευτικές, πρώτον γιατί ο σκοπός τους συνάγει με αυτούς της προαναφερθείσας μεθόδου, και δεύτερον γιατί μιας και μεγαλώνοντας οι άνθρωποι συνηθίζουν να αφηγούνται ιστορίες από το παρελθόν, αυτό ίσως να σημαίνει πως κάτι απολαμβάνουν στη διαδικασία και άρα έχει θετικό αντίκτυπο στη ζωή τους.
Κάποιες βασικές θεματικές που χρησιμοποιούνται στη Θεραπεία δια των Αναμνήσεων και στάθηκαν αφορμή για τη θεματολογία που ακολούθησα κι εγώ στη δημιουργία των καρτών είναι οι παρακάτω:
• Παιδική ηλικία
• Πατρική οικογένεια
• Εργασία
• Δημιουργία οικογένειας
• Καθημερινή ζωή
• Σημαντικά γεγονότα
ΣΕ ΠΟΙΟΥΣ ΑΠΕΥΘΥΝΟΝΤΑΙ
Πρόκειται για υλικό το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε ομάδες ανθρώπων τρίτης και τέταρτης ηλικίας, όπου μέσα από οργανωμένες δραστηριότητες άτομα κοντινής ηλικίας έχουν την ευκαιρία να μοιραστούν μνήμες, να γνωριστούν και να δημιουργήσουν καινούργιες φιλίες. Τα πλεονεκτήματα είναι πολλά, μεταξύ των οποίων η αντιμετώπιση της κοινωνικής απομόνωσης, η κοινωνική ενσωμάτωση, η ενεργοποίηση και η ενίσχυση της αυτοεκτίμησής.
Ακόμα, είναι κατάλληλες να χρησιμοποιηθούν από επαγγελματίες υγείας, συγγενείς, φίλους και φροντιστές ανθρώπων που αντιμετωπίζουν ήπιες νοητικές εκπτώσεις, νόσο Alzheimer ή κάποιου άλλου τύπου άνοια. Στόχος είναι η ψυχική και νοητική τους ενδυνάμωση, αλλά και να δημιουργηθούν ευκαιρίες για σημαντικές συζητήσεις με αυτήν την πολύ ευάλωτη ομάδα ανθρώπων, τους οποίους συχνά είναι δύσκολο να προσεγγίσεις σε οργανωμένη κουβέντα. Άλλωστε βασικό χαρακτηριστικό της νοητικής κατάστασης αυτών των ανθρώπων είναι η διατήρηση της μακροπρόθεσμης μνήμης τους, την οποία ενισχύουμε μέσα από αυτή τη μέθοδο κι έτσι τους ενδυναμώνουμε.
Πρόσωπα της οικογενείας και φίλοι έχουν το πλεονέκτημα να γνωρίζουν αρκετά καλά το παρελθόν του ερωτηθέντα κι έτσι οι κάρτες μπορούν να αξιοποιηθούν στο μέγιστο. Πέρα από αυτό όμως, η αλληλεπίδραση με ερωτοαπάντησεις και το ξεκίνημα συζητήσεων μπορεί να ανοίξει ένα δίαυλο επικοινωνίας με τους κοντινούς ανθρώπους και ειδικά σε περιπτώσεις ασθενών με άνοια αυτό ενδεχομένως να είναι πολύ ωφέλιμο μιας και η σχέση μπορεί να έχει αλλάξει δραματικά εξαιτίας της νόσου.
Ωστόσο επαγγελματίες φροντιστές, είτε στο σπίτι είτε σε οίκους ευγηρίας, χρησιμοποιώντας αυτές τις κάρτες μπορούν κι αυτοί να δημιουργήσουν ευκαιρίες για να συνδεθούν και να αναπτύξουν σχέσεις εμπιστοσύνης με τους ανθρώπους που φροντίζουν, μέσα από τις προσωπικές ιστορίες που θα αναδείξουν οι αφηγήσεις τους.
ΟΔΗΓΙΕΣ ΧΡΗΣΗΣ
Οι κάρτες είναι σχεδιασμένες με εικόνες οικείες σε ανθρώπους μεγαλύτερης ηλικίας και εύκολες στη χρήση. Θα δημοσιεύονται ανά πακέτο των 5 καρτών και στο τέλος θα δοθούν όλες μαζί σε ένα συγκεντρωτικό PDF αρχείο.
Την εικόνα της κάθε κάρτας συνοδεύουν 9 ερωτήσεις που βοηθούν το χρήστη να παρασύρει τον ενδιαφερόμενο σε κάποια συζήτηση ανάλογα με το θέμα. Υπάρχει και μια 10η οδηγία, για όσους επιθυμούν να γίνουν περισσότερο δημιουργικοί.
Η κάθε κάρτα παρουσιάζεται σε τρεις μορφές:
1) Σε μορφή poster.
2) Με τις ερωτήσεις και την εικόνα ξεχωριστά για διευκόλυνση στη χρήση μέσω της οθόνης.
3) Σε μορφή εκτυπώσιμου, όπου μπορείτε να την τυπώσετε σε μια σελίδα Α4, να την κόψετε και να την κολλήσετε ώστε να δημιουργήσετε κάρτες με μπροστά και πίσω όψη. Για καλύτερη χρήση μπορείτε να βάλετε κι ένα χαρτόνι ανάμεσα στις δύο πλευρές.
Εύχομαι αυτές οι κάρτες να βρουν αποδέκτες και να φανούν χρήσιμες. Η πεποίθηση μου είναι πως κάνοντας αναδρομές στο παρελθόν μπορούμε να ξανά-ανακαλύψουμε τους εαυτούς μας, αλλά και να τους αποκαλύψουμε στους οικείους μας!
*Text, Concept & Design by Kleopatra Athanasiadou